ارزیابی اثر تراکم بالای بنه و سه روش کاشت بر برخی از ویژگی های زراعی زعفران (crocus sativus l.) و رفتار بنه ها

به منظور بررسی تأثیر تراکم های بالا و روش های مختلف کشت بنه زعفران (crocus sativus l.) بر برخی خصوصیات زراعی و رفتار بنه ها، مطالعه ای در سه سال زراعی 86-85، 87-86 و 88-87 بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار درمزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایشی سه روش مختلف کشت بصورت ردیفی، کپه ای و تصادفی (پخشی) و تراکم های مختلف بنه بر مبنای سه سطح تراکم کم، متوسط و زیاد (به ترتیب معادل 4، 8 و 12 تن بنه در هکتار) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تراکم بنه در هر سه سال بهره برداری از زمین، تعداد گل، وزن تر و خشک گلهای تولید شده، وزن تر و خشک کلاله در واحد سطح را تحت تأثیر قرار داد به طوری که با افزایش تراکم از سطح 4 به 12 تن بنه در هکتار، میانگین صفات مذکور از روندی افزایشی برخوردار بود. در کل مدت بهره برداری از مزرعه، کشت ردیفی نسبت به دو روش کشت کپه ای و تصادفی، منجر به افزایش تعداد گل، وزن تر و خشک گلهای تولید شده در واحد سطح شد. نوع روش کشت نیز بر وزن تر کلاله در دو سال اول و بر وزن خشک کلاله در هر سه سال تأثیر گذار بود و بیشترین وزن تر و خشک کلاله در روش کشت ردیفی نسبت به دو روش کپه ای و تصادفی حاصل شد. تعداد بنه دختری تولید شده در واحد سطح تنها در سال دوم تحت تأثیر تیمارهای تراکم بنه و روش کاشت قرار گرفتند، به طوری که تراکم 12 تن بنه در هکتار، تعداد بنه های تولیدی را به میزان 81/30% نسبت به تراکم کم افزایش داد. همچنین روش کشت کپه ای نسبت به کشت ردیفی تعداد بنه دختری بیشتری تولید کرد (07/43%). در هیچ یک از سال های مورد مطالعه وزن تر و خشک بنه های دختری تولید شده در واحد سطح، تحت تأثیر تراکم بنه قرار نگرفتند اما، در طی سال اول تحقیق، تغییر روش کشت از ردیفی به کپه ای و تصادفی منجر به کاهش وزن تر و خشک بنه ها در واحد سطح شد. اثر متقابل تراکم و روش کشت تنها در سال اول بر تعداد گل، وزن تر و خشک گل، وزن تر و خشک کلاله در واحد سطح تأثیرگذار بود و در سال سوم تعداد، وزن تر و خشک بنه تولید شده را تحت تأثیر قرار داد.